Leczenie trombolityczne jest obecnie jedyną metodą, o udowodnionej skuteczności, w terapii ostrego udaru niedokrwiennego mózgu. Stosowane jest w celu rozpuszczenia skrzepliny zamykającej światło naczynia, którego niedrożność może spowodowac zagrożenie życia lub prowadzic do inwalidztwa. Może być dla chorego szansą pełnego powrotu do zdrowia włącznie z ustąpieniem deficytów neurologicznych.

     W udarze niedokrwiennym mózgu, spośród wszystkich leków trombolitycznych podawanych dożylnie, stosuje się  jedynie rekombinowany tkankowy aktywator plazmingenu (rt-PA). Czas w którym można podać lek to 4,5 godziny od początku wystąpienia objawów udaru mózgu. W ten sposób leczonych jest ok.5 % pacjentów.  Chory otrzymuje preparat alteplaza w postaci wlewu dożylnego. 10% leku podawana jest w tzw. bolusie czyli w ciągu 1-2 minut a pozostałe 90% w ciągu godziny. Wymagane jest stałe monitorowanie i obserwacja chorego w warunkach sali udarowej w czasie podawania leku i w okresie bezpośrednio po jego zastosowaniu co pozwala na wdrożenie odpowiedniego leczenia w razie wystąpienia powikłań.

     Najgroźniejszym powikłaniem leczenia trombolitycznego udaru mózgu jest objawowy krwotok śródmózgowy, który stwarza ryzyko niekorzystnego lub zakończonego zgonem przebiegu choroby (częstość występowania w różnych badaniach 2-8%). Inne objawy niepożądane to krwotok wewnątrzczaszkowy bezobjawowy (3%), krwotok zewnątrzczaszkowy (w miejscu wkłucia dożylnego, dotętniczego, z przewodu pokarmowego, układu moczowego). Dlatego decyzja o zastosowaniu leku trombolitycznego powinna być podjęta przez doświadczonego neurologa tak , by korzyści wynikające z jego zastosowania były istotnie wyższe niż ryzyko takiego leczenia.

     Często elementem decydujacym o możliwości zastosowania leczenia  trombolitycznego u danego pacjenta, jest wiedza o prawidłowym  postępowaniu zaraz po wystąpieniu objawów sugerujacych udar.Przede wszystkim pacjent musi dotrzeć do szpitala (oddziału udarowego) jak najwczesniej od wystąpienia pierwszych objawów udaru.

     Podanie leku trombolitycznego jest możliwe tylko w czasie do 4,5 godziny od początku udaru. W tym czasie pacjent musi dojechac do szpitala, mieć wykonany cały szereg badań diagnostycznych ( tomografia komputerowa głowy, badania laboratoryjne itd.), przejść całe postępowanie kwalifikacyjne. W doświadczonym ośrodku kwalifikacja w izbie przyjęć zajmuje 30-40 minut.

     Bardzo ważne jest ustalenie rzeczywistej godziny początku objawów. Tu nie można powiedzieć „mniej więcej”. Osoba, która obudziła się nad ranem z objawami udaru nie jest w stanie ustalić początku. W takiej sytuacji jest dyskwalifikowana z leczenia gdyż pomyłka może przyczynić się do powikłań stanowiacych zagrożenie życia i przyczynić się do niepowodzenia leczenia.

     Istnieje wiele kryteriów, które wykluczają zastosowanie leczenia trombolitycznego niezależnie od zmieszczenia się w oknie czasowym. Kwalifikujący lekarz musi zapoznac się z całą historią chorób pacjenta, sposobami leczenia, aktualnie przyjmowanymi lekami dlatego tak ważne jest zabranie ze sobą pełnej dokumentacji medycznej. Gdy chory nie jest w stanie rzeczowo odpowiadać na pytania lekarza z pomocą może przyjść rodzina dlatego nie wolno czekać w domu na informacje ze szpitala tylko natychmiast jechac za chorym!

      W ostrym okresie udaru mózgu najważniejszy jest czas! Czas aby zdążyć podać lek zanim upłyną 4,5 godziny od początku udaru. Czas aby zacząć leczenie jak najwcześniej. 

<<<Nagle OBJAWY sugerujace udar mózgu >>>

                             VVVVVVVVV

<<<Rzut oka na ZEGAREK ( pacjent, rodzina)>>>

                               VVVVVV

<<<TELEFON na pogotowie (mówić, udar i podać godzinę rozpoczęcia>>

                                 VVVV

<<<w tym czasie skompletować dokumenty medyczne>>>

                                    V

<<<pacjent karetką do szpitala, rodzina zaraz za nim>>>

Dziękujęmy za konsultację Pani Dr N. Med. Dzianott- Pabijan

Foto pobrano z: www.neurologyupdate.com.au